Raspberry Pi - How to Cook Raspbian OS

     

   วันนี้ผมจะมาพูดถึงการลง Operating System ของ Raspberry Pi กันนะครับ  สองครั้งก่อนที่เขียนเรื่องการใช้งาน Raspberry Pi  นั้น เป็นเรื่องเกี่ยวกับการใช้ Raspberry Pi เป็น Media Center (OPenELEC) ครับ ยังไม่ได้ใช้ประโยชน์ในลักษณะที่ทำงานแบบ Computer Desktop 

    คราวนี้เราจะมาลง OS ของมันกัน ซึ่งคงจะทราบกันมาแล้วว่า OS ของ  RPi  นั้นมีพื้นฐานมาจาก Linux นะครับ ใครมีเคยใช้มาก่อนก็จะเริ่มต้นได้ง่ายกว่าคนที่เคยใช้แต่ Windows ครับ  แต่ไม่เป็นไรครับ ผมจะพยายามเขียนโดยเริ่มต้นจากศูนย์เลย

   มาดูเวอร์ชั่นของ OS ที่ใช้กับ RPi กันก่อน  มันมีหลายเวอร์ชั้่นครับ  แล้วแต่ว่าซื้อ RPi จากผู้ผลิตไหน เช่น RS, Elecment4 หรือ ผู้ผลิตอื่นๆ (ที่ให้ราคาถูกแบบ Amazing)  เอาเป็นว่าบทความนี้เขียนจาก Hardware ที่ร้าน Arduitronics.com ขายละกันนะครับ ของเราเป็นของแท้จาก Element14 ผลิตโดยตีตรา Made In UK บนตัวบอร์ด และใช้ Chip มาตรฐานของ Samsung เป็น RAM ซึ่งแตกต่างจากรุ่นที่ราคาต่ำกว่านะครับ  บางที Software อาจจะใช้งานร่วมกันไม่ได้  วิธีลง OS ก็อาจจะต่างกันไป  ต้องไปถามผู้ขายเอาเองนะครับ

  ตัว OS ที่เราจะลงก็ Download ได้จาก http://www.raspberrypi.org/downloads โดยเราจะใช้ OS ที่เรียกว่า NOOBS ครับ  ย่อมาจาก New Out of Box Software ซึ่งเป็นตัวที่ Element14 แนะนำให้ใช้นะครับ

    อันดับแรกเราต้องมาเตรียม SD Card ที่ต้องใช้ลง OS กันก่อน  ขั้นต่ำก็ควรจะมีอย่างน้อย 4 GB นะครับ โดยจะใช้ Class 4 หรือ Class 10 ก็ได้  (แล้วแต่จะลงทุนกัน)  Class 10 ก็จะสามารถส่งข้อมูลได้เร็วกว่าพอสมควร แต่ราคาก็จะสูงกว่านิดหน่อยครับ  ผมไปดูข้อมูลในเว็บต่างประเทศ เห็นบางคนก็แนะนำให้ใช้แต่ Class 4 นะ เขาบอกว่าถ้าสูงกว่ารุ่นนี้จะมีปัญหาเรื่องเสถียรภาพการทำงานของ RPi  แต่ผมลอง Class 10 แล้วก็ไม่มีปัญหาใดๆ  อารมณ์ก็คงจะเหมือนเรา Overclock คอมพิวเตอร์ละครับ  ต้องรับความเสี่ยงกันเอาหน่อย  แต่เท่าที่ผมลอง So far so good ครับ

   ทีนี้เมื่อพร้อมแล้วก็มาจัดการกับ SD Card กันเลย (ขั้นตอนต่อไปนี้จะเหมือนกันการ Format เพื่อลง OPenELEC นะครับ ผมเลยลอกของเก่ามาให้ดู)

 เริ่มต้นจากการเสียบทุกอย่างเข้าไปแบบในรูป ยกเว้น SD Card ที่เราต้องเอาไปลงโปรแกรมกันก่อนครับ  สิงที่ต้องระวังคือ เสียบอุปกรณ์เยอะแบบนี้ ต้องใช้ USB Hub แบบที่มี Supply แยกนะครับ USB Port ของ RPi ขับได้ตัวสองตัวเท่านั้น  แล้วอาการจะออกก็คือมัน Hang บ้าง หรือ Reboot ตัวเองบ้าง

  เสียบสารพัดอุปกรณ์แล้วก็มาถึงขั้นต่อไปครับ  ไป Download กันเลยครับ แต่จะมีขัั้นตอนเยอะนิดนะครับ

1. ต้อง Format SD Card แล้วจัดการเรื่อง memory ภายในให้ OS สามารถมองเห็นได้ตามขนาดจริงของ SD Card นะครับ  แนะนำให้ใช้ SD Formatter ตามนี้จัดการครับ  *** ระวัง ตอน Format อย่าเลือก Drive ผิดเด็ดขาดนะครับ  จะหาซากเดิมไม่เจอเอา ***    

 

  หมายเหตุ  ผมลองใช้คลิ๊กขวาแล้ว Format SD card ที่ให้มากับ Windows ปรากฎว่าใช้ไม่ได้นะครับ แผ่น SD จะมองเห็นไม่ครบ ต้องใช้โปรแกรม SD Formatter ที่แนะนำนะครับ

 

 

 2. ทีนี้ไปที่  http://www.raspberrypi.org/downloads  เพื่อ download NOOBS นะครับ อาจจะใหญ่หน่อย ประมาณ 1.3 GB (ที่บ้านผมโหลด 5 ชม.เอง ) ก็ลองไปหาที่ๆ net ไว้ แล้วโหลดดูนะครับ หรือ ไม่งั้นก็ซื้อสำเร็จรูปไปเลยครับ  ผมจะลงโปรแกรมไว้ให้เลย ตามนี้ครับ 

 

 3. จากนั้นก็ Unzip และเอาไปเก็บไว้ซักที่ จากนั้นก็เข้าไปใน Folder นี้ครับ  จัดการ Copy ไฟล์ทั้งหมดมาลงไปใน SD Card ครับ  (เอาแต่ไฟล์ข้างในนะครับ Folder นอกสุดไม่เอา)

 4. เสร็จแล้วก็เอา SD card  ไปเสียบเข้ากับ RPi แล้วเสียบสาย Power ครับ รอซักพัก LED บนตัว RPi จะเริ่มกระพริบ หน้าจอจะเริ่มขึ้นตามภาพด้านล่าง

 

 

 จากนั้นก็จะเห็นเมนูตามนี้ครับ

 

 

 

ก็ให้เลือกไปที่ Raspbian ตัวแรกเพื่อลง OS ของ RPi ครับ  กดไปตามที่ขึ้นมาให้เลือก จากนั้น รอครับ  ถ้าซื้อ SD card  แบบ Class 4 ก็ไปหาอะไรกินกันก่อนซักมื้อได้ครับ  ถ้า Class 10 ก็กาแฟซักแก้ว

เสร็จแล้วจะเจอกับหน้านี้ครับ

5.  พอหยุดเราจะเห็น Prompt ของ Linux ขึ้นแบบนี้ครับ

pi@raspberrypi ~$  

เป็นอันว่าพร้อมที่จะรับคำสั่งของเราต่อครับ  พร้อมแล้วก็พิมพ์  "Startx" (ไม่ต้องมีเครื่องหมายคำพูด) ครับ  ระบบก็จะเข้าสู่ raspbian ของจริง ซึ่งเป็น Style คล้ายๆ windows แทนที่จะเป็น text mode ครับ

 

 

 6. ถึงขั้นนี้เรายังเข้าสู่ Internet ยังไม่ได้ครับ เพราะเรายังไม่ได้ Set up ระบบ Internet   ในบทความนี้ผมใช้การเข้า Internet ผ่าน Wifi dongle แบบรูปด้านบนนะครับ รุ่นนี้จะมีระยะการรับได้ไกลกว่า  หรือ จะใช้อีกรุ่นก็ได้ครับ ประหยัดพื้นที่ดี   วิธีติดตั้งก็ไม่มีอะไร  เสียบแล้วใช้ได้เลย แค่เข้าไปเลือก network และกรอก Password ใน Wifi Config ตามรูปครับ

ถ้าเข้า internet ได้ก็จะมี IP Address ขึ้นมาให้เห็นครับ

 

 7. คราวนี้เราต้องมา update software กันหน่อยครับ  ไปที่ LXTerminal ตามภาพด้านบนครับ

ก็จะเข้ามาในหน้าต่างรับคำสั่ง  และเครื่องหมาย promt ครับ

ให้พิมพ์ "sudo apt-get update"

รอซักพักแล้วตามด้วย "sudo apt-get install"

จากนั้นก็ให้กลับไปทำข้อ 6 ใหม่อีกซักรอบครับ เพราะบางครั้งการ update ต้องทำต่อกันหลายช่วง จาก 1 แล้วต้องไปครั้งที่ 2  ข้ามไปอาจจะ update ไม่สมบูรณ์ ทำให้ต้อง update ซัก 2 ครั้งครับ

8. มาถึงจุดนี้เราก็จะสามารถใช้งาน Raspbian บน RPi กันได้แล้วครับ  จะเข้าไปลอง Surf internet หรือ จะลองเปิดโปรแกรม Python ดูก็ได้ครับ   (ในครั้งต่อๆไป เราจะมาคุยกันต่อในเรื่องของการต่อเชื่อม RPi กับอุปกรณ์ภายนอกผ่าน GPIO  หรือ กล้องกันครับ)

 

 มาถึงตรงนี้ถ้าใครจะใช้งาน RPi แบบแยกอิสระ  หมายถึงต่อจอ keyboard mouse และ Wifi dongle และใช้งานเลย ก็เรียบร้อยพร้อมที่จะทำงานกันแล้วครับ 

 

การติดต่อกับ RPi ผ่าน Remote Desktop Connection

แต่ถ้าใครต้องการพัฒนาให้ RPi ติดต่อกับ Hardware ภายนอก  ส่วนที่ผมจะสาธิตต่อไปนี้ก็จะมีประโยชน์มากครับ เพราะจะลดจำนวน USB Port  แถมสามารถติดตั้งในที่ๆ ห่างออกไปซึ่งสามารถต่อเข้ากับระบบอินเทอร์เน็ตได้   ลองคิดถึงสถานการณ์แบบนี้ครับ   สมมุติเราต้องการติดตั้งระบบวัดข้อมูลผ่าน sensor และส่งข้อมูลขึ้นบน Server (หรือแม้กระทั่งจะทำตัว RPi เองให้เป็น Server) เพื่อต้องการดูข้อมูลที่วัดผ่าน Web Browser

  หรือในกรณีที่ต้องการติดตั้งกล้องตรวจการณ์บนหุ่นยนต์ หรือ MultiRotor ลักษณะนี้

เราสามารถจัดการระบบ เขียนโปรแกรม หรือ เก็บข้อมูลใน RPi ได้โดยผ่าน Remote Desktop Connection ที่มากับระบบปฏิบัติการ Windows ครับ

 

มาดูขั้นตอนหลักๆ กันก่อนครับ

   โดยปกติการติดต่อกับ RPi ด้วย Remote Desktop นั้น จำเป็นต้องให้ RPi และ Notebook/PC ที่ต้องการติดต่อกันนั้นอยู่บน Network วงเดียวกัน  (หมายถึงต่อกันด้วย Router เดียวกัน) จากนั้น Remote Desktop Connection บน Windows PC (ซึงทำหน้าที่เป็น Server)  ก็จะเรียก RPi (ซึ่งทำหน้าที่เป็น Client)     การเรียกนั้นก็จะระบุโดย IP Address ของ RPi 

   แต่ก่อนที่จะทำแบบนี้ได้ก็มีขั้นตอนที่สำคัญอยู่ 2 ขั้นครับ

1. การแก้ไขให้ RPi มี Static IP Address แทนที่จะเป็น DHCP ซึ่งเป็น Default ของระบบปฏิบัติการ Raspbian RPi ครับ 

2. จากนั้น เราจะลงโปรแกรม XRDP ซึ่งใช้เป็น Protocol ติดต่อและจัดการส่ง/รับข้อมูลภาพ เสียงบน RPi เวลาที่ Remote Desktop Connection จาก Windows เรียกมาครับ 

 

 เอาละครับ มาเริ่มที่ขั้นตอนที่ 1 กัน

1.  อันดับแรกให้เข้าไปที่ LXTerminal ก่อนครับ  แล้วพิมพ์คำสั่ง

cat  /etc/network/interfaces 

จะเห็นว่ามีบรรทัดนึงแจ้งขึ้นว่า

iface eth0 inet dhcp

ซึ่งหมายถึง RPi กำลังใช้ DHCP ในการกำหนดค่า IP Address อยู่  ดังนั้นในแต่ละครั้งที่ Reboot ก็จะมี IP Address ที่แตกต่างกันไป  ทำให้เราไม่สามารถเรียก RPi ด้วย Remote Desktop Connection ครับ เพราะเราจะไม่รู้ IP Address ของ RPi  

  ตรงนี้แก้ไขโดยขั้นตอนที่ว่านี้ครับ คือจับให้เป็น Static IP ไปเลย  ทุกครั้งที่เข้ามาจะได้มี IP Address เดิมครับ

2. ก่อนที่จะเข้าไปกำหนดค่าให้ RPi เราต้องหาข้อมูลระบบของเราก่อนครับ ซึ่งข้อมูลที่ต้องหาประกอบด้วย 

  - IP Address (ที่ว่างอยู่)

  - Broadcast  (ค่า IP Address สูงสุดที่ Assign ได้)

  - Mask (Subnet Mask Address) 

  - Gateway Address

  - Destination Address

3.  ข้อมูลเหล่านี้หาได้จากการสั่งด้วย... (จดใส่กระดาษไว้หน่อยนะครับ เดี๋ยวเราต้องใช้)

ifconfig

 

 

และ

netstat -nr

 ซึ่งจะได้

 

 

อีกนิดครับ  ก่อนจะใช้งาน Remote Desktop เราต้องปรับให้ RPi เข้า Raspbian เลย โดยที่เราไม่ต้องสั่ง startx อีก   โดยการเข้าไปแก้ที่่ Config ของ RPi ดังนี้ครับ

เข้าไปที่หน้า LXTerminal แล้วพิมพ์

sudo raspi-config

 

จากนั้นเลือก Desktop Log in as User 'pi' at the graphical desktop ตามภาพด้านล่างครับ

Reboot อีกที ด้วยคำสั่ง 

sudo reboot

 

คราวนี้มาลงโปรแกรมที่ใช้ใน RPi กันอีกนิดครับ

sudo apt-get install xrdp

เสร็จแล้ว reboot ซะหน่อย  sudo reboot

 

5. คราวนี้เราไปที่ Windows กันครับ  ผมลองกับ Windows 8 นะครับ  ไม่แน่ใจเหมือนกันว่าของคนอื่นจะมี Remote Desktop ให้มาด้วยกับ Windows รึเปล่า ถ้ามีก็ง่ายละครับ  ถ้าไม่มีก็ไป download มาได้ครับ ของฟรี จาก Microsoft

6. จากนั้นก็กรอกเลข IP Address แล้วอาจจะปรับตั้งได้อีกหน่อย ขึ้นกับความต้องการขอแต่ละคน และความเร็วของ Internet ครับ

 

ถ้าเข้าไปได้ ทุกอย่างถูกต้องก็จะเจอหน้านี้นะครับ

มาถึงตรงนี้ให้กรอก

Username :  pi

และ Password : raspberry

ซึ่งเป็นค่า Default นะครับ ในกรณีที่ผู้ใช้ไม่ได้เข้าไปแก้ Username / Password 

 

สุดท้าย ให้ลองตรวจสอบความถูกต้องด้วยการสั่ง ping เรียก Gateway ดูนะครับ

ping 192.168.1.1 -c 10

โดย -c10 คือให้ ping ไป 10 ครั้ง

ถ้าตอบกลับมาแบบด้านล่างก็เป็นอันว่าใช้ได้ครับ พร้อมทำงานด้วย RDC

 

เรียบร้อยครับ คราวนี้เราก็สามารถติดต่อกับ RPi ได้ แค่เสียบ USB Power กับ Wifi Dongle เท่านั้น สะดวกมากๆ ครับ  ส่วนตัวแล้วผมชอบวิธีนี้มากๆ เพราะไม่มีสายรกรุงรังของ Keyboard กับ mouse แถมด้วยไม่ต้องมาใช้ USB Hub ที่ต้องจ่ายไฟแยกอีก

  ถึงตรงนี้ถ้าทำแล้วไม่ได้อย่างที่ผมเขียน ให้ลองตรวจสอบการทำงานของ wifi dongle นะครับ  ลองไปที่ไอคอน Wifi Config ดู  แล้วตรวจซะหน่อยว่าเรา Set network ได้เรียบร้อย และยังอยู่ดีรึเปล่า

   ฝากไว้อีกนิดครับ  การซื้อ Raspberry Pi มาใช้ ผมแนะนำให้ซื้อกับผู้ขายที่ได้ลองใช้งานจริงแล้ว และให้คำปรึกษาได้จะดีกว่านะครับ เพราะมันมีขั้นตอนการติดตั้งเยอะอยู่พอสมควร  สินค้าคนละรุ่นก็ต้องการวิธีลงโปรแกรมที่ต่างกัน ถึงแม้จะต่างกันไม่มาก แต่ก็ทำให้ลงไม่ได้เลยครับ  อย่าซื้อของที่ราคาถูกเท่านั้นนะครับ (แนะนำในฐานะที่เคยมีประสบการณ์มาบ้าง)  

   สำหรับสินค้าที่ขายใน Arduitronics.com เราทดสอบแล้ว และเขียนวิธีการทำงานให้ดูเป็นบทความอย่างที่อ่านอยู่นี้ครับ

  

 

ลิงค์ที่น่าสนใจ

https://www.modmypi.com/blog/remotely-accessing-the-raspberry-pi-via-rdp-gui-mode

http://razzpisampler.oreilly.com/ 

http://learn.adafruit.com/setting-up-a-raspberry-pi-with-noobs/boot-your-pi

http://www.themagpi.com/

 

 

วันนี้พอแค่นี้ครับ  ถ้ามีข้อสงสัย เสนอแนะ หรือ คำถามก็ยินดีนะครับ

  

โดย  Mountain A

 

www.arduitronics.com

 

www.facebook.com/arduitronics